Tag Archief van: luisteren
Echte leiders willen iets achter laten dat verschil maakt
In mijn interview over leiders van de toekomst, eindigt Erik Brakké, oprichter van de Stichting Jord met deze zin: “Echte leiders willen iets achter laten dat verschil maakt“. De enorme overtuiging en kracht waarmee hij dit zegt, bevestigen mijn gevoel: Erik is een leider van de toekomst! Zijn Stichting is een voorbeeld van hoe het anders kan, mooier, socialer én voor iedereen.
Ik hoop dat ook jij net zo geïnspireerd wordt door zijn verhaal en het sociale business model dat hij heeft neergezet, met nog de nodige potentie om te groeien.
Jord traint, begeleidt en motiveert jongeren om betekenisvolle verbindingen aan te gaan met eenzame ouderen
Stichting Jord startte met de focus om kinderen van de bank af te krijgen en te laten ervaren wat het oplevert om betekenisvol voor anderen te zijn. Het begon ooit met klusjes doen voor anderen. Maar al snel bedacht Erik; hoe kunnen we een win-win-win situatie creëren, een 1+1 = 3? De eenzaamheid onder ouderen werd zijn focus. Door jongeren aan ouderen te verbinden wil hij de eenzaamheid een frisse impuls geven.
Erkennen dat je eenzaam bent is lastig
Erik vertelt mij dat uit de interviews met ouderen kwam dat ze juist niet eenzaam zijn. Maar Erik wist wel beter; want tijdens het door praten onder genot van een kop koffie, kwam het echte verhaal boven tafel.. Erkennen dat je eenzaam bent blijkt een lastige voor de gemiddelde oudere. En laten we eerlijk zijn, het is en blijft voor iedereen best spannend om je kwetsbaar op te stellen.
Het mes aan meerdere kanten laten snijden
Erik bleef zijn intuïtie volgen en besloot door te gaan met het trainen, begeleiden en motiveren van jongeren, om ouderen blijvend uit een sociaal isolement te halen én om de jongeren te laten ervaren hoe het voelt om van betekenis te zijn.
Wat Erik niet had kunnen bedenken was dat de eenzaamheid onder juist de jongeren na 2 jaar corona, enorm zou zijn toegenomen! De jeugdzorg heeft er een uitdaging bij. Al snel komt Erik erachter dat de impact van de trainingen en het verbinden van de jongeren aan elkaar, veel groter blijkt te zijn dan hij zich had kunnen indenken.
Dus daar waar de Stichting Jord in eerste instantie 2 rollen voor ogen had, namelijk:
- Aandacht geven aan jongeren door ze een opleiding geven over dingen, die ze op school niet leren. Denk hierbij aan sociale omgangsvormen, grenzen aangeven, leren luisteren, je talent gebruiken.
- Eenzaamheid onder ouderen omzetten in betekenisvol leven door ze letterlijk en figuurlijk in beweging te laten komen.
Ontstond er een 3e rol:
3. De eenzaamheid onder jongeren het hoofd bieden: Veel kinderen hebben weinig sociale contacten.
Doordat jongeren een betekenisvolle verbinding met ouderen aangaan, krijgen ze inzicht wat deze verbinding voor de oudere betekent. Dit heeft ook zijn weerslag op henzelf. Ondanks dat dit niet de primaire focus was van Stichting Jord ziet Erik dat de jongeren die werken voor de Stichting inmiddels elkaar, mede door een gedeelde interesse (en thema dat op school niet aan bod komt), ook heel goed weten te vinden. Ze versterken elkaar.
1+1 = 8
Erik brengt met de Stichting Jord echter nog veel meer teweeg, zonder dat veel van deze belanghebbende dit in de gaten hebben:
- Stichting Jord pakt een deel van de rol van de ouders op; namelijk jongeren sociale omgangsvormen aanleren, je talent gebruiken (hart voelen en volgen), en door hun ouders die ver weg wonen op een andere manier in beweging te houden (en uit een sociaal isolement)
- Stichting Jord vult door het trainen van jongeren, een rol in waar het onderwijs vandaag in tekort schiet
- Hij pakt een rol op die de overheid én de (jeugd)zorg ontlasten
- Stichting Jord voorkomt dat mensen eerder gebruik moeten maken van hun zorgverzekering (!)
- Door de jongeren te trainen in o.a. sociale omgangsvormen, grenzen aangeven et cetera heeft ook het bedrijfsleven hier straks veel baat bij
- Stichting Jord brengt jongeren dichterbij het zorgdomein en zodoende ook dichterbij een mogelijke vervolgopleiding in de zorg.
- ……..
Er zijn dus vele belanghebbenden bij het werk dat de Stichting Jord doet, de impact is ongekend, mits dit gezien en gesteund gaat worden!
Verander het denken achter je business model
Aandachtgeven kan 24 uur per dag, 7 dagen per week, daar zitten enorm veel uren en werkgelegenheid in. Met 5000 ouderen kan ik 3000 jongeren aan het werk zetten, aldus Erik.
Dit klinkt als een briljant idee, ik vraag me af waar het nog kan schuren?
Met name de continuïteit van de organisatie zelf, jongeren willen graag. Maar we moeten ze wel kunnen inzetten. Het blijft een uitdaging de eenzame ouderen te detecteren. Op deze manier hebben we onvoldoende uren voor de jongeren en ik wil voorkomen dat we ze als hulp in de huishouding gaan inzetten. De gedachte is en blijft ‘aandacht schenken’ door met ze naar buiten te gaan, gezellig ergens koffie te drinken en dergelijke. We ontlasten hiermee bijvoorbeeld ook de kinderen die verder weg wonen van hun ouders, omdat je Jord lokaal kunt inzetten.
Wat het oplevert voor ouderen om in contact te staan met jongeren lijkt nog niet direct gevoeld te worden door eenzame ouderen, maar ook welke bijdrage zij zelf kunnen leveren aan de jongeren. Het is een wisselwerking! Ook hier is de impact dubbel.
De Stichting Jord kan natuurlijk niet blijven bestaan zonder dat er geld aan te pas komt. Op dit moment leven ze van de donateurs en heeft Erik een nieuwe doelgroep aangeboord om overeind te kunnen blijven: de kinderen van de ouderen/ de ouders van de jongeren. Uiteraard zijn zij natuurlijk een grote belanghebbende, maar de hoeveelheid energie die het kost om uit deze doelgroep een stabiele geldstroom te ontvangen kan beter gericht worden op de dingen die er echt toe doen. Dus het vinden van een stabiele geldstroom is belangrijk.
Opvallend is dat met name in het lokale MKB het interessant vindt om te investeren in jongeren om betekenisvol aan het werk te gaan en tegelijk de eenzaamheid onder ouderen te steunen.
Ik vraag me af waar de verzekeringsmaatschappijen zijn? Hun belang is nog directer en groter!
Het wordt tijd dat grote geld instellingen anders leren kijken
Bijvoorbeeld: Wanneer verzekeringsmaatschappijen hun business model gaan omdenken, dan is het investeren aan de voorkant een veel betere optie. Ze mogen erop vertrouwen dat dit ze uiteindelijk minder geld kost en veel meer oplevert. Het is tijd om lef te tonen, anders te kijken en het denken achter jullie business model te veranderen! Het omdenken van je business model kan zoveel meer opleveren dan je in eerste instantie kunt vermoeden, dat zien we aan het verhaal van de Stichting Jord.
8 keer een win situatie! De impact is enorm! Van dit sociale business model word ik dus heel erg blij en dat is precies de reden Erik met de Stichting Jord een podium verdient! Dat het model een inspiratie voor veel ondernemers mag zijn!
Leiders van de toekomst verbinden hoofd met het hart
Organisaties die werken vanuit hoofd, geld en macht, gaan onze maatschappij niet meer redden. Het is tijd om de beweging naar het hart te maken. Erik, ooit een ondernemer in de internetindustrie, is een voorbeeld van hoe het ook kan! Niet alleen zijn business model , maar ook zijn verhaal over zijn beweging van hoofd naar hart is hopelijk net zo inspirerend voor jou als voor mij.
Ik neem je mee in waar het voor hem begon, waar hij geraakt werd om in beweging te komen.
We zijn niet in staat om in het belang van het kind te denken
Ik heb jarenlang tenniskampen begeleid. Daar begon het al; ik zag toen al hoe simpel het is om als ouders aandacht aan je kinderen te geven. Opvallend was dat lang niet alle ouders dat met volle aandacht doen. Ik ben zelf een groot kind en speel graag. Wat ik ontdekte was dat we niet in staat zijn om in het belang van het kind te denken. Waarom doen we geen professionele begeleiding van de jeugd? We besteden te weinig geld en tijd aan de jeugd. Kijk bijvoorbeeld naar sporten…waarom gaat al het geld naar het 1e elftal? Waarom niet naar alle kinderen? Ontdek de talenten van ieder kind. Als je in JO12-5 zit, mag je blij zijn dat er een trainer gevonden kan worden, terwijl iedereen gewoon lekker wil en moet kunnen sporten. Dat is mijn drijfveer….meer gelijke kansen aan jongeren geven.
Mijn zoon zei al op jonge leeftijd: ik vind de wereld zo ontzettend verrot. Ik snap niet waarom het altijd meer moet zijn en waarom het altijd om macht draait. Dat raakte me diep.
(Noot: organisaties die deze generatie aan boord willen krijgen, zullen echt van betekenis moeten zijn)
De zwakste schakel bepaalt het advies; een gat tussen talent, opleiding en bedrijfsleven
Mijn andere trigger om jongeren te gaan trainen is een interim klus geweest bij een uitgever van schoolboeken. Mijn rol was om zoveel mogelijk leerlijnen op die scholen te verkopen, Frans, Duits, etc. Maar daarmee maak je totaal geen gebruik van het talent van die jongeren. Omdat je merkt dat er een enorm gat tussen de opleidingen zit en het beroepsleven, begon ik me af te vragen waarom we niet veel meer doen met wat er tegenwoordig nodig is; sociale omgangsvormen, internet, et cetera.
We hebben processen ingericht die voor iedereen hetzelfde zijn, waarbij je alleen maar naar boven of naar beneden kunt. Ik heb 2 totaal verschillende kinderen; een hoog begaafd en een kind met stempel dyslexie, maar wel heel goed in rekenen. Hij kreeg mavo advies, dus de zwakste schakel bepaalt het advies.
N.B. Laat dit een oproep zijn aan het onderwijs en de overheid, ook hier is anders gaan kijken noodzakelijk!
Zo ontstond mijn wens dat werken voor Stichting Jord straks een PLUS is voor het bedrijfsleven.
Verder vind ik dat we ons als ouders te gemakkelijk er vanaf maken om het ‘leren’ aan school over te laten. Je kunt je kind zelf ook stimuleren in andere dingen te leren.
Leidinggeven lijkt vaak een machtspositie
Leidinggeven is vaak een machtspositie lijkt het. Een leidinggevende heeft een doel, inspireert en zet mensen in hun kracht. Om zo vanuit hun intrinsieke motivatie mee te werken aan dit doel. Dat vind ik leiderschap.
Echt inspirerend leiderschap is moeilijk, omdat we al snel in vaste patronen blijven zitten. In Nederland zitten we soms te lang vast aan dezelfde mensen. In het buitenland gaat het soms makkelijker om met de juiste mensen een nieuw bedrijfsmodel neer te zetten. Dat wordt hier vaak te veel beperkt. Ik zie in Nederland vooral kleine initiatieven, die heel veel nodig hebben om het groot te maken.
Echte leiders willen iets achter laten dat verschil maakt
Iets betekenisvol voor anderen doen, iets blijvends, dát is leiderschap!
Dat ben ik mezelf op een gegeven moment ook gaan afvragen: als ik er straks niet meer ben, wat heb ik dan voor impact gehad? Het leven is zo betrekkelijk. Het verschil daarin kunnen maken is voor mij heel belangrijk. Een druppel kan een enorme golfbeweging teweegbrengen!
Ik mis het lef en spiritueel leiderschap, vanuit het hart dingen doen
Veel wordt gebaseerd op dingen uit het verleden. Dit loslaten en durven dingen anders in te richten is wat er nu nodig is. En erin blijven geloven!!
Met deze mooie laatste woorden sluit ik het interview met Erik af. Wat een visie heeft deze man! Maar ook creativiteit en een enorme drive om de wereld mooier achter te laten dan dat hij nu is. Wat mij nu rest is een oproep te doen aan jou, lezer van deze blog. Wil je meedenken en kijken in jouw netwerk wie past bij de Stichting Jord en mede kan zorgen dat de 1+1=8 ook werkelijkheid wordt?
Oproep
Ben jij directeur van een verzekeringsmaatschappij? Of geraakt door het verhaal van Erik en de Stichting Jord? Wil je ook 1+1=3 of meer? Toon lef, verander je business model en maak Stichting Jord hier onderdeel van.
Donateurs zijn natuurlijk ook altijd welkom!
Geen excuses meer
Vanuit Du Soleil bieden Erik Brakké, oprichter van de Stichting Jord en ik jou, ondernemer of directeur, een gratis creatief gesprek aan om te kijken hoe de Stichting Jord geïntegreerd kan worden in jullie business model en het mes aan meerdere kanten gaat snijden.
Laten we de wereld vooral mooier achter laten door alles vanuit het hart te laten stromen.
2022 Van hybride naar ECO?!
Met een ‘hybride 2021 achter ons, zijn de blikken gericht op het nieuwe jaar. Kunnen wij in 2022 de beweging maken van de hybride fase (de fase van de overgang van EGO naar ECO) naar de ECO fase? We zitten in een groeiproces in bewustzijn voor mensen en organisaties. De transformatie van denken en handelen vanuit ‘economische groei en winstmaximalisatie’ naar een ecologische samenleving waarin de mens en natuur centraal staan en er gelijkheid is. Deze transformatie vraagt om anders kijken, vanuit een ander bewustzijn.
Er ligt een nieuwe wereld voor ons open
Doorgaan op dezelfde voet leidt tot nog grotere verschillen tussen arm en rijk en levert een ongezond leefklimaat op. Iedereen is verantwoordelijk voor de aarde waarop wij mogen leven. Met corona vers in de rugzak hebben veel organisaties flink moeten schakelen de afgelopen 2 jaar en ze zijn er nog niet. De gevolgen hiervan, samen met de klimaatagenda en de technologische ontwikkelingen, zien we terug in de organisatie trends voor 2022. Er ligt een nieuwe wereld voor ons open, die we samen kunnen creëren.
De 7 organisatie trends van 2022
1. Van economische groei naar de gezonde mens en natuur centraal
Bedrijven die zich blijven focussen op economische groei, trekken naar verwachting steeds minder personeel aan. De jongere generaties willen alleen werken voor bedrijven die maatschappelijk en sociaal goed bezig zijn. Met een gelijkwaardige wereld als uitkomst. Dit en nog veel meer argumenten zijn aan te voeren om organiseren en samenleven te bezien vanuit de gezonde mens en natuur.
2. Luisteren naar verschillende perspectieven
De verdeeldheid in de wereld wordt groter; dieper liggende angsten komen naar de oppervlakte. Luisteren naar verschillende perspectieven is noodzakelijk om andere verbindingen te leggen en zo complexe vraagstukken op te lossen. Alle perspectieven zijn nodig om nieuw potentieel te ontdekken en andere business modellen te ontwikkelen.
3. Transparantie & openheid
Wantrouwen in de overheid is gestegen; van hen wordt transparantie en walk the talk verwacht. Feestjes achter de schermen dragen hier niet aan bij. Demonstraties worden ook in Nederland steeds vaker als middel ingezet om gehoord te worden. Er wordt transparantie en openheid gevraagd, dit heeft ook zijn weerslag op en in organisaties.
4. Ander leiderschap
Door het plotselinge thuiswerken als gevolg van de COVID pandemie werden leiders in 1 klap uitgedaagd om vertrouwen te geven aan hun medewerkers en de control los te laten. Deze ontwikkeling gaat door in 2022 en vraagt samen met de overige ontwikkelingen uitdrukkelijk om ander (bewuster/ kwantum) leiderschap.
5. Employer branding, retentie en generatiemanagement
De war on talent forceert bedrijven om naast de impact van corona versneld na te denken over wie zij zijn als werkgever en hoe zij hun huidige medewerkers aan boord kunnen houden. Willen zij medewerkers binden of verbinden? Zowel de kijk van nieuwe generaties als de vergrijzing in organisaties vraagt om focus op generatiemanagement.
6. Medewerker betrokkenheid vanuit een ander perspectief
Het hybride werken heeft veel mensen bewust gemaakt of ze wel op de juiste plek zitten en hun energie op de juiste manier verdelen. Er zijn nog nooit zoveel banen opgezegd in korte tijd. Dit, maar ook andere ontwikkelingen zorgen ervoor dat organisaties moeten meer doen met minder mensen. De zorg en het onderwijs hebben ons al laten zien wat de impact is van te weinig personeel. Om een collectieve burn-out te voorkomen en juist deze gebeurtenissen te gebruiken als impuls te gebruiken voor nieuwe business modellen is aandacht voor de energie van medewerkers noodzakelijk.
7. Veiligheid
En met de start van 2022 lijkt daar ineens een nieuw punt op de agenda te komen ‘veiligheid’. Nieuw is het helaas niet, dit thema is al eeuwen oud. Ook staat hij in alle personeelsregelingen opgenomen. Er speelt hier veel meer in de onderstroom, juist daar moet mee aan de slag worden gegaan.
Grip op de onderstroom
Wat een mooie tijd leven we in, met zoveel mogelijkheden! Er is werk aan de winkel en vooral het ‘hoe er te komen’ is wat mij altijd bezig houdt. We voelen allemaal dat er iets speelt onder de oppervlakte dat niet direct grijpbaar is. Waar komt die polarisatie vandaan, dat onbegrip? Ineens wordt helder dat je buurman ‘er anders in staat’, dat wordt niet onder stoelen of banken geschoven. Maar waarom? En waar komt dit ineens vandaan? En….weten jij en ik het zelf wel?
Wat er onder de oppervlakte speelt is lastig te vatten, daarbij kan het per individu verschillen. Al jaren lang ben ik geïntrigeerd door waar mensen energie van krijgen of juist van in de weerstand gaan, maar ook door de collectieve energie die in organisaties en teams voelbaar is .
De verdeeldheid die we nu op steeds meer plekken zien heeft te maken met energie. Energie die in de onderstroom polariseert. Het houdt me bezig hoe we hier grip op kunnen krijgen, net zoals me dat in organisaties ook altijd bezig houdt. Kun je grip krijgen op die onderstroom? En kun je die organisatie energie ten positieve beïnvloeden? Ik heb inmiddels geleerd dat dit kan en draag deze kennis graag over.
Nieuwsgierig? Meld je dan aan voor een van de gratis inspiratie-/dialoogsessies ‘Uit de waan – in de lead‘
En ontdek een andere manier van kijken die meer grip geeft op de onderstroom.
Een inspirerende visie met ruimte voor verschillende perspectieven
De visie “Verhalen vertellen die raken, die een open blik stimuleren en die in beweging brengen” geeft ruimte aan creatieve invulling vanuit verschillende perspectieven. Om die reden dan ook een erg inspirerende visie, die ook intern mensen in beweging zet. En dat is zichtbaar én voelbaar bij de afdeling Publiek en Educatie van Museum Catharijneconvent, wat een energie! Reden genoeg om Dimphy Schreurs, hoofd van de afdeling, te benaderen voor een interview voor mijn reeks over Leiders van de Toekomst.
Ik ken Dimphy als een visionaire en gedreven leidinggevende, die haar medewerkers en vaak ook andere stakeholders overal bij betrekt. Wetende dat Dimphy een achtergrond in de beeldende kunsten heeft, ben ik nieuwsgierig naar hoe zij in de rol van leidinggevende terecht is gekomen. Ik zie dat zij de dingen anders aanpakt en ben benieuwd hoe zij als ‘maker van oorsprong’ aankijkt tegen de thema’s kruisbestuiving, hiërarchie en ‘de leider van de toekomst’. En wat verstaat zij onder: Innovaties ontstaan door medewerkers de ruimte te geven?
Leren kijken vanuit een andere perspectieven
In de huidige maatschappelijke en economische ontwikkelingen vind ik de inzet van makers, oftewel het perspectief van ‘de rechterhersenhelft’, van groot belang om anders te leren kijken. Dit is nodig om complexe vraagstukken op te lossen.
Meekijkend door Dimphy’s bril krijgen we o.a. antwoord op de vraag hoe zij vindt dat de huidige leiders om moeten gaan met de veranderopgaven waar wij vandaag voor staan. Ze vertelt ons dat je niet kan innoveren als je binnen de lijntjes blijft kleuren en dat je daarom je medewerkers de ruimte moet geven. En niet onbelangrijk: blijf aanknopingspunten vinden met je buitenwereld. Dit en nog veel meer lees je hieronder verder. Laat je vooral inspireren en begin met een open houding en oprechte interesse, zoals Dimphy dat zo mooi kan zeggen.
Vrijheid en autonomie in het proces
Ik geloof heel erg dat ruimte en autonomie nodig zijn om goed te kunnen functioneren, zeker in een creatief proces. Dat zegt meteen ook veel over mij: ik heb een hekel aan directief gedrag. Dat werkt averechts, ik haak dan af. Om die reden zal ik mijzelf ook nooit zo opstellen als leidinggevende en vind ik het heel belangrijk dat mijn team ook autonomie voelt en bewegingsruimte.
Een open en onderzoekende houding is nodig om
tot iets nieuws te kunnen komen.
Ruimte daaraan geven is essentieel voor mijzelf en dus geef ik dat ook aan mijn team. Dat wil niet zeggen dat we zomaar wat doen, in tegendeel. We hebben met elkaar een visie vastgesteld die heel duidelijk is maar die zich wel op meta niveau bevindt. Het is onze ‘why’ die wijzelf voelen en die we onze museumbezoekers willen laten voelen. Hoe je die ‘why’ bereikt? Dat kan door het pad linksaf te nemen of door met een bootje over het water te gaan, dat maakt mij niet uit. Ieder heeft zijn eigen werkwijze, proces en eigen talenten en we vullen elkaar daarin aan.
Zoek naar aanknopingspunten om betekenis te geven
Ik zag mijzelf nooit als leidinggevende omdat ik rustig ben, introvert, beschouwend en procesgericht. Dat stond haaks op mijn (cliché?)beeld van een extraverte sterke leider die voor de troepen uit loopt, recht op het doel af. Laatst zat ik in een webinar waarin een bioloog vertelde dat er in het dierenrijk helemaal geen sprake is van ‘survival of the fittest’. In tegendeel. Het dier dat de grootste kans heeft te overleven is degene die zich het beste weet aan te passen aan de omgeving. Dat was zo’n eyeopener. Ik realiseerde me dat dat is wat ik voortdurend doe in het proces van samenwerken.
Steeds zoeken naar aanknopingspunten met de maatschappij, met samenwerkingspartners, met ons publiek met als doel samen verder komen en betekenis geven. Het is overigens niet zo dat ik zelf geen mening heb, die heb ik wel degelijk. Maar het heeft geen zin om die zonder meer aan een ander op te dringen, daar bereik je niks mee, er is geen draagvlak. Ik ben steeds op zoek naar een punt waar we elkaar op vinden, want dat is de opening naar een gezamenlijke volgende stap. Dit vraagt om aandacht voor het proces en niet alleen voor het resultaat. Oftewel:
Dit vraagt om luisteren, geduld en oprechte interesse in de ander.
Leiderschap betekent vanuit gezamenlijkheid werken
Ik vind het bijzonder te zien hoe natuurlijk Dimphy opereert als leidinggevende en hoe zij een gedreven team heeft neergezet. Ambieerde zij een rol als leidinggevende?
Hogerop komen in een organisatie lijkt vaak een doel te zijn, een mooie ambitie die bovendien ook strelend is voor je ego. Zo rolde ik ook steeds wat hogerop, waarbij ik me wel afvroeg: past leidinggeven wel bij mij en belangrijker: vind ik het takenpakket dat bij leiding geven hoort eigenlijk wel echt leuk? Tijdens het leertraject Leiderschap in Cultuur dat ik in 2014-2015 volgde, stond ik hier bij stil. Ik ben een maker en dat vraagt naast creativiteit ook – en dat vergeten mensen vaak – dat je soms heel pragmatisch moet zijn, goed moet kunnen organiseren, jezelf gemotiveerd moet kunnen houden en zelfkritisch durven zijn want anders wordt het niks. Door deze eigenschappen kwam ik al snel in de rol terecht van leidinggevende, waarbij ik merkte dat ik steeds meer het creatieve proces van anderen ging faciliteren. Terwijl ik daar juist zelf ook middenin wil zitten.
Puur alleen management trekt mij niet aan, dat was duidelijk. In Museum Catharijneconvent is het gelukkig zo, dat de afdelingshoofden naast de leidinggevende taken zelf ook altijd projecten draaien, anders had ik niet gesolliciteerd. We staan als MT-leden dicht bij de werkvloer en zijn er ook onderdeel van en van daaruit wordt het beleid geformuleerd. Ik faciliteer nu niet alleen het proces van mijn team maar er is ook genoeg ruimte voor dat van mezelf.
Je kunt niet innoveren in een kleurplaat, geef medewerkers de ruimte
Het ultieme leidinggeven is in mijn ogen dat je je totaal overbodig hebt gemaakt, doordat je mensen vanuit vertrouwen, eigenaarschap hebt gegeven. Dat vergt van een leider dat je de dingen kunt loslaten, dat je accepteert dat je niet alles tot in de puntjes uittekent en controleert. Innovaties ontstaan niet in een kleurplaat, er gebeuren geen vernieuwende dingen door binnen de lijntjes te kleuren.
Uiteraard zit hier ook een valkuil aan, een mij welbekende. Namelijk dat je teveel ruimte geeft en mensen het gevoel kunnen hebben dat ze in het diepe worden gegooid. Door goed in gesprek te blijven kun je dit voorkomen.
Ga voor het kippenvel gevoel
Wat vind jij de allerbelangrijkste talenten/eigenschappen die een leidinggevende vandaag de dag moet hebben?
- Echt oprechte interesse hebben in je team, want vanuit interesse kun je echt boven tafel krijgen wat iemand drijft en wie iemand is, en samen de juiste werkwijze en projecten voor diegene vaststellen. dan kun je iemand in zijn kracht zetten. Dan gaat iemand vliegen en doen wat hij wil.
- Je team laten zien dat het belangrijk is wat we doen, dat het iets groots is en dat we daadwerkelijk het verschil voor een bezoeker kunnen maken. Voor het kippenvel gevoel gaan.
- Tijd en ruimte om te ontspannen en om te lachen. Humor en relativeren.
Dat kun je ook doen door steeds het groter geheel naast de dingen te leggen die we aan het doen zijn. Hoe erg is het als dit niet gelukt is, er moet ruimte zijn voor falen want:
Zonder falen kom je niet tot vernieuwing.
Als je maatschappelijk relevant wilt zijn moet je je blijven ontwikkelen
Waar schuurt het voor jou in de rol van leidinggevende?
Wat voor mij schuurt; hoe houd ik mijn eigen ruimte voor ontwikkeling? Ik stap gemakkelijk in de rol om anderen te faciliteren en ik haal daar ook plezier uit. Ik probeer mensen uit de wind te houden en hen ruimte te geven. Maar waar is mijn eigen ruimte? Met corona is dat al helemaal lastig. Dat is voor mij een uitdaging.
Ik vind het onwijs belangrijk dat leidinggevenden zich blijven ontwikkelen. Het is essentieel dat je niet stilstaat. Als je maatschappelijk relevant wilt zijn als organisatie en als mens, dan moet je mee bewegen met de samenleving en onderzoeken voor welke groepen en met welke onderwerpen je een meerwaarde kunt hebben.
Haal doel en middel uit elkaar
Op welke manier zouden de huidige leiders aan de slag moeten met veranderopgaven in jouw ogen?
Ik heb het gevoel dat soms doel en middel door elkaar heen lopen. Wat is een doel, wat is een middel om daar te komen? Ga niet meteen denken vanuit een bepaalde vorm en vanuit bepaalde voor de hand liggende samenwerkingspartners maar denk vanuit hetgeen je wilt bereiken en dan vloeit de juiste vorm daar vanzelf uit. Ook denk ik dat we meer focus op het proces moeten hebben in plaats van op het eindproduct.
Het proces van samen onderzoeken, samen met gemeenschappen en partners buiten de eigen organisatie de dialoog aangaan,
heeft minstens zoveel op zichzelf staande waarde dan de uitkomst.
Probeer elkaar niet altijd te overtuigen van het eigen gelijk. Accepteer de verschillen en geef daar ruimte aan. Al betekent dat soms dat je over je eigen schaduw heen moet stappen. En ja, dat schuurt en is ongemakkelijk af en toe. Het doet je realiseren dat we allemaal vanuit onze eigen bubbel naar de dingen kijken.
Dit is echt een andere manier van kijken. Interessant als je dit eenmaal door hebt. Hoe kan ik beweging veroorzaken zodat de anderen een proces ook als een op zichzelf staand product gaan zien.
Perspectief: Leg jezelf onder een vergroot glas!
Tot slot: wat zou jij als leidinggevende aan andere leidinggevenden willen meegeven?
Leg jezelf onder een vergroot glas, en onderzoek wat je goed kunt en wat jou echt energie geeft. Niet alles wat je van nature goed kunt geeft namelijk ook de meeste energie. Speel geen rol, wees jezelf en leg uit waarom jij een bepaalde werkwijze en een bepaalde visie hebt. Zo weten mensen waar ze aan toe zijn. Geef ruimte aan ieders eigen, onderzoekende proces en maak de waarde daarvan inzichtelijk aan het team. Werk altijd samen met groepen en individuen buiten de eigen organisatie. Dit om de verschillende perspectieven die er zijn zichtbaar te maken. En om jezelf wakker te schudden!
Warm en met oog voor de talenten van medewerkers
Vandaag sprak ik met Maike Gehlen over haar voormalige rol als teamleider marketing en communicatie bij de KRO-NCRV en eerder Hoofd Marketing & Communicatie bij de Wereldomroep.
Ik heb Maike benaderd voor een interview omdat ik haar, als mijn klant, heb zien acteren als leidinggevende binnen KRO-NCRV. Ik zie Maike als een warme toegankelijke leidinggevende. Wat mij opviel was, dat haar interventies vooral gericht waren op dat iedereen vanuit zijn talent werkt. Zonder bang te zijn om een medewerker kwijt te raken, stimuleert Maike hen om zelf na te denken of de plek waar ze zitten de juiste is, open te staan om te leren, jezelf te ontwikkelen en beter te leren kennen.
Ik ben benieuwd hoe Maike nu aankijkt tegen haar rol als teamleider, want inmiddels heeft zij een andere mooie rol binnen de KRO-NCRV gevonden: Talentontwikkeling, coaching & communicatie advies van onder andere de presentatoren van KRO-NCRV.
Het interview met Maike begint over haar visie en ervaringen in hoeverre hiërarchie in organisaties de toekomst hebben en hoe zij daar zelf in heeft bewogen. Verder vertelt zij hoe zij is gegroeid in haar leiderschap; hoe zij medewerkers betrekt en spiegelt en hiermee een win – win bereikt. En hoe in haar ogen de Leider van de Toekomst eruit ziet, zodat ze eindigt met een mooie tip voor iedereen die graag die rol in de toekomst wil vervullen.
Leiderschap kan niet meer in silo’s en top down
We staan op een punt waarop leiderschap er anders gaat uitzien. Het kan niet meer in silo’s en top down, dat gaat niet meer, aldus Maike. Als ik kijk naar de mensen die ik nu spreek en degenen die ik begeleid, dan zijn dat meestal jonge mensen rond de 25-35 jaar. Ik zeg altijd: jij wordt straks misschien wel mijn nieuwe baas. Vaak kijk ik dan naar verbaasde gezichten. Mooi is dat. Deze generatie wil niet meer hiërarchisch werken, zij willen hun eigen pad volgen, het op hun manier doen. Zij moeten natuurlijk ook dingen leren, maar toch, zij kijken heel anders dan wij naar persoonlijke ontwikkeling bijvoorbeeld.
Denk je dat hiërarchieën volledig verdwijnen uit organisaties?
Ja, dat denk ik wel. Heus niet overal maar ik zie dat als je mensen aanspreekt op hun persoonlijkheid, kwaliteiten en talenten je de regie bij hen laat, zij persoonlijk leiderschap anders aanpakken dan 5 of 10 jaar geleden.
Een goede leidinggevende stelt open vragen
Wat vind je belangrijk in de rol als leidinggevende?
Als leidinggevende vind ik het altijd belangrijk om het team te betrekken in belangrijke keuzes en jezelf continu scherp te houden: wat kan er beter, wat kan ik daaraan doen? Wat hebben ze van mij nodig? Wat heb ik van hen nodig? Die gesprekken heb ik altijd gevoerd. Soms misschien wel iets te veel denk ik nu wel eens. Ook ik blijf leren.
Wat bedoel je met soms misschien wel eens iets te veel?
Leiding geven is soms ook minder leuke keuzes moeten maken. Ik heb lange tijd te veel om ‘toestemming’ gevraagd: Ik had meer op mijn intuïtie mogen vertrouwen. Maar dat is ook een groeiproces. Ik ben een mensen-mens, gevoelig ook. Ik had af en toe duidelijker moeten zijn. Daarin heb ik veel geleerd de afgelopen jaren.
Verder vind ik het belangrijk dat een leidinggevende bereikbaar en beschikbaar is voor wie dat nodig heeft. Als leidinggevende ben je een verbinder in de organisatie. Ik vind het dan ook altijd leuk dat er collega’s zijn die aan mij vragen: jij kent iedereen, dus kun je mij vertellen…en dan komt er een vraag.
Mensen zijn geen machines die je aan en uit zet
Hoe ga je om met medewerkers die niet op hun plek zitten of niet functioneren?
Ik onderzoek altijd eerst met degene wat precies de vraag is. Vaak speelt er iets anders dan men in eerste instantie denkt. Vaak hoef je maar aan kleine knopjes draaien en geeft dat al ruimte. Het is ook niet altijd zo dat iemand doorheeft dat er iets aan de hand is. Ik vind het belangrijk dat je samen kijkt naar een oplossing. Biedt de ander perspectief. Een open gesprek, eerlijkheid.
Wanneer iemand aan je teruggeeft: je vertelt nu een slechte boodschap, maar ik neem het van jou aan, dan zit je samen op de juiste weg. Vaak is het een opluchting wanneer je aankaart wat je ziet en dat de ander voelt dat het klopt. Ik heb zelfs een paar keer meegemaakt dat collega’s mij dankbaar waren, omdat ze anders nooit de stap hadden genomen.
Medewerkers begeleiden laat je niet alleen aan HR over
Wat doe je wanneer een medewerker echt niet blijkt te functioneren, begeleid je ze dan?
Natuurlijk. Dit vind ik mijn verantwoordelijkheid en zou dat ook niet anders willen. En het is goed samen op te trekken met de HR afdeling.
Zijn er voor jou parallellen tussen coaching en leidinggeven?
Ja, die zijn er zeker. Als teamleider heb ik geleerd sneller afwegingen te maken en door te pakken. Dit gebruik ik nu ook in het coachen. Door mijn studie bij Phoenix Opleidingen sta ik nu steviger in mijn schoenen als leidinggevende en als coach. En de parallel zit in het werken met mensen, in degene die je in de ogen kijkt en wil helpen te worden wie hij is. Met al zijn of haar talenten en onvolkomenheden.
Waar schuurt het in het betrekken van je medewerkers?
Op het moment dat jij als leidinggevende meer informatie hebt over iets dat moet gebeuren en je mag dat niet delen met de rest van het team, dan gaat het mis. Dan merk je dat er schuring ontstaat.
Bijvoorbeeld: als je iets door moet voeren terwijl je nog niet volledig transparant kunt zijn, dan voelen mensen dat. Logisch ook. Je moet de stip op de horizon kunnen melden en de reden waarom je iets gaat doen. Als er geen transparante communicatie mogelijk is in het team, dan moet je wachten met zaken invoeren tot dat wel kan. Je collega’s willen begrijpen waarom ze stappen moeten zetten, ze willen graag de verbanden zien met het doel en de ideeën erachter. En om voor elkaar te krijgen wat je wilt is het belangrijk het samen te doen.
Samen, met humor en een bak energie!
Wat zijn voor jou de leiders/leidinggevenden die overeind kunnen blijven in waar we naartoe gaan? Wat kenmerkt hen?
Ze willen het samen doen, zonder hokjes en kaders. Ze vinden het niet erg om toe te geven dat ze het ook wel eens niet weten. Heel leerzaam vind ik dat. Dus op basis van authentiek zijn. Ze houden van zelfreflectie, keihard werken en humor.
Ze weten heel goed wat ze willen en kunnen, zonder het zelf door te hebben, heel inspirerend zijn. Down to earth, met humor, zichzelf ook niet altijd even serieus nemen, luchtig. En er zit een enorme bak energie in ze. Ze hebben vertrouwen in elkaar en anderen en vinden het absoluut niet erg dat je fouten maakt. Als je het maar probeert.
Leiders die vertrouwen geven doen aan zelfreflectie
Wat maakt dat een leidinggevende vertrouwen kan geven? Wat zegt dat over die persoon?
Dat zegt over die leidinggevende dat hij zichzelf goed kent, met alles wat er is. De goede en nare eigenschappen. Hij of zij heeft geleerd de eigen schaduwkant te zien en daarmee te werken. Als je jezelf goed kent dan geeft dat vertrouwen. Daar ben ik van overtuigd. Hij kan dit inzetten en gebruiken in zijn werk en om anderen inzichten te geven.
Maike vertelt over een samenwerking met een een voormalig leidinggevende. Ze vertrouwden elkaar volledig in elkaars expertise, maar hadden ook vertrouwen in elkaar als mens. Deze leidinggevende kon zich richting haar kwetsbaar opstellen, zodat Maike soms zaken oploste die beter bij haar pasten dan bij deze leidinggevende.
Vertrouwen in de persoon gaat vooraf aan vertrouwen in expertise
Wat ik interessant vind is: Gaat het dan eerst over dat je vertrouwen hebt in de kennis en expertise van de ander of gaat daar nog iets aan vooraf?
Ik ben van mening dat jezelf meenemen in wie je bent, aan vooraf gaat. Daarna komen jouw expertises pas om de hoek kijken.
Is dat dan bij de leidinggevende of de medewerker?
Beiden. En als je elkaar goed kent kun je elkaars talenten veel beter benutten.
Perspectief: Ken jezelf!
Er komt een einde aan ons gesprek. Ik bedank Maike voor het open gesprek die mij zowel een inkijk heeft gegeven in haar persoonlijke leerproces als haar visie op leiderschap. Haar tip (en perspectief) voor alle leidinggevenden die zich willen ontwikkelen naar een Leider van de Toekomst is: Ken jezelf!
Wil jij ontdekken waar voor jou nog potentie zit om de talenten van jouw medewerkers nog beter benutten? Neem dan contact met mij op.
Nieuwgierig naar nog meer verhalen van Leiders van de Toekomst, meld je dan aan voor Soleil’s Inspiratiebulletin en ontvang o.a. inspirerende verhalen van andere Leiders.
Om direct met de deur in huis te vallen: Ik houd van denken in mogelijkheden. Welke mogelijkheden biedt de situatie waarin we nu zitten ons? Hoe kunnen wij de transitie waarin de wereld, laten we eerlijk zijn, eigenlijk al sinds de 1e crisis in 2008 zit, positief beïnvloeden?
Ik vind het bijzonder, deze tijd, en kijk met verwondering naar alles wat er om ons heen gebeurt. Ook kan ik mijn nieuwsgierigheid niet onderdrukken; hoe zal het er straks uitzien? Als vakidioot voel ik me nog meer uitgedaagd een bijdrage te leveren aan de transformatie waar we op alle niveaus voor staan. Wat kunnen wij zelf doen? Wat moeten wij doen? Hoe kunnen wij de gevolgen van deze corona crisis positief beïnvloeden? En… wat betekent dit voor ieder individu op deze aardbol?
Mijn hart gaat sneller kloppen als ik denk aan de mogelijkheden die voor onze voeten liggen om de wereld mooier te maken; meer gelijkheid, minder verschillen tussen arm en rijk; status en macht worden verruild voor respect en liefde. Zal het lukken?
Als je kijkt vanuit een ander perspectief, wordt je zicht rijker
Neem het onderwijs; het is even schakelen thuis, maar het is opvallend hoe mijn 3 kinderen (van 10 en 13) het thuis onderwijs goed en snel oppakken. Grote complimenten gingen van ons uit naar de leerkrachten van onze kinderen. Is het lerarentekort hiermee ineens opgelost?! Wat als we nu naar de toekomst van het onderwijs kijken? Is dit dan niet een van de manieren om vele kinderen te onderwijzen door 1 of meer leerkrachten met ieder hun talent? Ok, misschien een beetje kort door de bocht, maar toch….het geeft een ander perspectief.
En het bedrijfsleven; ik kom regelmatig leidinggevenden tegen die huiverig zijn voor thuiswerken, vertrouwenskwestie zeg maar. Nu kunnen ze niet anders en wat ontdekken ze nu? Dat gaat best goed. Draagt weer bij aan de vermindering van stikstof uitstoot én de werk-privé balans. Dat zijn al twee vliegen in 1 klap. Opnieuw krijgen we hier een ander perspectief.
Maar ook tussen de 4 muren van ons huis. Het is voor sommigen flink schakelen thuis en als je beiden werkt hoe verdeel je dan de aandacht over je kinderen? Ook hier worden we verplicht om te zoeken naar nieuwe oplossingen….vanuit andere perspectieven.
Urgentie zet mensen in beweging
Uiteraard moet er nog behoorlijk geschaafd en geschroefd worden, maar het virus dwingt ons om anders te kijken, het geeft ons andere perspectieven. We werden gedwongen om direct anders te handelen, om creatief te zijn in het zoeken naar oplossingen. Waarom gebeurde dit dan niet eerder? Was de crisis in 2008 niet al een duidelijke aangever dat het anders moest?
Urgentie! Blijkbaar is de crisis van 2008 voor velen niet urgent genoeg geweest, werden er te weinig mensen geraakt? Of werd er te weinig geluisterd naar de mensen die wél zijn geraakt? Ik geloof in het laatste. Niet voor niets zagen we na 2008 stakingen toenemen, gele hesjes op straat verschijnen. Blijkbaar was er nóg een heftige gebeurtenis nodig om mensen echt in beweging te krijgen. De opgave waar we nu voor staan is: dat we dit aangrijpen als mogelijkheid om te kijken vanuit andere perspectieven, vanuit nieuwe mogelijkheden. Ik hoop van harte dat deze gebeurtenis voldoende is om de hele wereld vanuit een ander perspectief te gaan bezien.
Crisis oplossen begint altijd met dezelfde stap
Wat is dan nu de stap die we allemaal kunnen zetten? Van individu, vader, moeder tot gezin, van leidinggevende tot medewerker, van directeur tot overheid?
De eerste stap begint van binnenuit
Luisteren naar jezelf om vervolgens goed naar de ander te kunnen luisteren.
Deze tijd vraagt om een nieuwe mindset. Het veranderen van mindset begint met luisteren. Door te luisteren naar wat anderen te vertellen hebben, krijg je nieuwe perspectieven en wordt je zicht rijker.
Waarom luister je dan toch niet?
Leerkrachten en zorgmedewerkers, ze hebben allemaal van zich laten horen de afgelopen jaren. Waar waren we vandaag geweest zonder hen? Wat heeft er voor gezorgd dat er zo slecht naar hen geluisterd werd?
Echt (leren) luisteren naar de ander, vraagt om eerst (leren) luisteren naar jezelf.
En dat, is volgens mij de grootste uitdaging: om (zeker nu!) andere keuzes te (durven) maken.
Wanneer luisteren om te reageren
Overgaat in luisteren om te begrijpen
Ontstaan er echt contact
en nieuwe perspectieven
Afgelopen week was ik bij een lezing van Annemarie van Gaal (succesvol onderneemster). Annemarie gaf ons een andere kijk op: hoe om te gaan met de crisis. De meeste ondernemers kennen haar successtory uit Rusland wel, maar ook in Nederland is zij zeer succesvol. Haar bedrijf richt zich met name op het helpen van ondernemers die in een ‘crisis’ zitten. Ze geeft hen nieuwe creatieve inzichten op het doen van zaken en neemt hen mee naar een nieuw businessmodel dan wel verdienmodel.
Maar wat me vooral aansprak in haar verhaal waren de succesfactoren die ze noemde, waardoor zij ten opzichte van haar concurrenten in Rusland wel succesvol is geworden. Succesfactoren die vooral in tijden van crisis als spannend worden ervaren.
Je kunt crisis op 2 manieren benaderen:
- Heel goed vasthouden aan wat je hebt en daarbinnen in de kosten snijden
- Je kans grijpen om los te laten; stilstaan bij of je business model nog wel past bij het huidige tijdsbeeld en je creativiteit de vrije loop geven.
Crisis ontstaat vaak omdat het tijdsbeeld verandert, we zitten in de overgang naar een ander tijdperk, dit vraagt om creativiteit en innovatie.
De succesfactoren die Annemarie in Rusland hebben geholpen zijn mijns inziens precies die factoren die organisaties in deze crisis ook kunnen helpen om er doorheen te komen.
Maar wat zijn dan die succesfactoren in crisistijden?
- Leg de verantwoordelijkheid bij je medewerkers in de organisatie en geef vertrouwen. Jouw medewerkers zijn de ogen en oren van je organisatie. Luister naar wat zij te vertellen hebben en hoor wat ze daadwerkelijk zeggen.
- Zoek mensen die ‘geen’ ervaring hebben. Nou juist in de huidige crisis zie ik dat bedrijven vooral mensen werven die voor 100% de functie dekken (ervaring en het liefst al in een dergelijke functie in de branche). Creativiteit binnen je bedrijf gaat hiermee compleet verloren. Want deze medewerkers doen het voor jou net zoals ze het voor een ander deden.
- Zet het gezonde verstand even op een lager pitje, wordt stil en luister naar je intuïtie.
Nieuwsgierig of er al medewerkers zijn die ideeën hebben over de eerst volgende (strategische) stap met jouw organisatie? Ik leg je graag uit hoe je deze informatie het beste ontsluit en omzet in creativiteit om daadkrachtige keuzes te maken.